Według badań z różnych produktów żywnościowych to właśnie pszenica dominuje, jeśli chodzi o potencjał wyjątkowego wpływu na mózg i układ nerwowy. Co do tego nie ma wątpliwości – niektórzy ludzie od pszenicy są po prostu uzależnieni. Dostrzegają swoje uzależnienie od pewnych produktów, takich jak makaron czy pizza.
Wydawać się może, że uzależnienie to zbyt mocne słowo. Raczej kojarzy się z czymś odurzającym, jak mocna kawa, herbata czy alkohol. Jednak spożywanie pszenicy oznacza, że konsumujesz jeden z najbardziej znanych pokarmów wpływających na mózg.
Pszenica pobudza apetyt. Sprawia, że chce się więcej zjeść – więcej ciasteczek, herbatników, paluszków, cukierków, obwarzanków, kanapek czy pizzy. Pszenica powoduje, że masz apetyt zarówno na produkty pszennie, jak i te, które jej nie zawierają. Dla niektórych osób pszenica jest narkotykiem, wywołuje narkotykopodobne reakcje neurologiczne, które zwalcza się lekami podawanymi przy usuwaniu skutków działania narkotyków. Jest ona jednym z niewielu produktów żywnościowych, które potrafią zmienić zachowanie, wpływać w przyjemny sposób na emocje i wywoływać objawy głodu narkotycznego po odstawieniu.
Wpływ pszenicy na mózg
Główne białko pszenicy, czyli gluten pod wpływem enzymu żołądkowego (pepsyny) oraz kwasu solnego (także znajdującego się w żołądku) zostaje rozłożony na mieszaninę polipeptydów. Odkryto, że polipeptydy te mają specyficzną zdolność do przenikania bariery krew-mózg, oddzielającej krwiobieg od mózgu. Bariera ta ma swoje zadanie – mózg jest bardzo wrażliwy na szeroką gamę substancji, trafiających do krwi, a niektóre z nich mogą powodować niepożądane skutki, w przypadku dostania się do mózgu. Polipeptydy te nazwane zostały „egzorfinami”, co pochodzi od terminu „egzogenne (zewnętrzne) związki morfinopodobne”. Natomiast główny polipeptyd przenikający barierę krew-mózg określono „gluteomorfiną”, czyli morfinopodobnym związkiem powstałym z glutenu.
Wpływ pszenicy na mózg jest następujący: na skutek trawienia pszenicy powstają morfinopodobne związki, wiążące się w mózgu z receptorami opioidowymi. Pobudzają one ośrodek nagrody i powodują stan lekkiej euforii. W przypadku blokowania tego działania, albo gdy nie zostają spożyte żadne produkty wytwarzające egzorfiny, odczuć można przykre objawy głodu narkotycznego. W przypadku innych ziaren, takich jak proso lub siemię lniane, nie wytwarzają one egzorfin (ponieważ nie zawierają glutenu), stąd nie występuje tzw. głód narkotyczny.
Podsumowując
Pszenica jest specyficznym pokarmem, który w ciekawy sposób wpływa na mózg i wywołuje skutki podobne do działania opiatów. Fakt ten tłumaczy, dlaczego niektórzy ludzie nie wyobrażają sobie życia po wyeliminowaniu pszenicy z diety. Tym samym nie jest to kwestia wyłącznie braku determinacji czy zerwania z nawykiem jej spożycia. Jest to kwestia zerwania związku z czymś, co przejmuje kontrolę nad psychiką i emocjami, w sposób zbliżony do działania, jakie wywołuje narkotyk. Jest to kwestia trudna do obserwacji, ponieważ po kawę czy alkohol sięga się świadomie, dla uzyskania określonego wpływu na swój umysł. Po pszenicę sięga się raczej z myślą o tym, żeby się odżywić, a nie poprawić sobie nastrój.
Katarzyna Gryga
Dietetyk, promotor zdrowego i ekologicznego stylu życia. Prowadzi infolinię Akuna.
