Czy ktoś zastanawiał się ile człowiek potrafi przeżyć bez tlenu, wody czy jedzenia? Oczywiście jest to kwestia bardzo indywidualna. Zależy od aktualnego stanu zdrowia, występujących chorób, a także warunków w których trzeba zmierzyć się z tymi ograniczeniami. W przypadku tlenu, wody czy jedzenia przyjmuje się tzw. zasadę trójki. Mówi ona, że człowiek może przeżyć do 3 minut bez tlenu, do 3 dni bez wody, do 3 tygodni bez jedzenia.
Pościć czy nie?
Każdy z nas wie, że aby organizm mógł prawidłowo funkcjonować potrzebuje pożywienia. Przywrócenie homeostazy, czyli równowagi biologicznej organizmu, przez zachowanie właściwej jakościowo i ilościowo diety i równoczesne regularne oczyszczanie z toksyn jest niezmiernie istotne.
Post, czyli dobrowolna głodówka lub też ograniczenie spożywania pewnych rodzajów pokarmów przez określony czas jest metodą leczniczą znaną od lat. Poszczenie znane było już przez medyków w Chinach, Tybecie, Persji, Babilonie, Grecji czy Rzymie. Znany ojciec medycyny Hipokrates nie podawał nic choremu do jedzenia, aż do czasu, kiedy nie pojawiły się pierwsze symptomy poprawy zdrowia. Natomiast lekarz rzymski – Galen powiadał, że okresowe powstrzymywanie się od pokarmów równomiernie oczyszcza całe ciało.
Oprócz aspektów religijnych, etycznych i duchowych, właśnie post może mieć charakter prozdrowotny. Wyróżnić można wiele rodzajów postu np. zupełny (tylko woda), niezupełny (soki np. jarzynowe lub wyłącznie spożywanie jarzyn i owoców), o chlebie i wodzie, post krótkotrwały (1-3-7 dniowy) i długotrwały (1-6 tygodni).
Każdy z postów ma za zadanie dostarczyć znacznie mniejszą ilość kalorii do organizmu. A także spowodować przerwę w odżywianiu. W tym czasie zostaje uruchomionych wiele procesów, które mają wyeliminować nagromadzone złogi, zregenerować i przywrócić zdrowie.
Badania naukowe wykazały, że głodowanie zwiększa wydzielanie hormonu somatotropowego, aktywizującego glukagon i nukleotyd cAMP. Jest to związek neutralizujący mediatory zapalne, a także uszczelniający błony komórkowe i dostarczający energii komórkom do ich pracy. Cyklicznie przeprowadzana jednodniowa głodówka (ADF – alternate day fasting) oprócz właściwości oczyszczających, odmładzających może mieć także właściwości terapeutyczne. Przeprowadzone badania wykazują, że powtarzany jednodniowy post zmniejsza ryzyko występowania chorób serca. Podobne badania wykazały, że ADF ma również korzystny wpływ na toczący się proces nowotworowy.
Reset
Post można porównać do zresetowania komputera. W przypadku jego obciążenia, w konsekwencji zaczyna on pracować wolniej, mniej wydajniej, zacina się, a ostatecznie zawiesza się. Nie pomaga żaden program naprawczy, antywirus i nie jesteśmy w stanie nic zrobić. Zatem należy przywrócić sprzęt do tzw. początkowych ustawień. Robimy reset i przywracamy początkowe parametry, żeby komputer mógł prawidłowo pracować. W przypadku organizmu, kiedy dzieje się coś nie tak należy pójść do lekarza. Nie ma co do tego wątpliwości. Post, bez względu na wyznanie i poglądy religijne podlega prawom natury. Zawsze działa tak jak ma działać. W czasie poszczenia warto wyeliminować z diety takie produkty jak:
- białe pieczywo,
- makarony,
- słodycze, ciastka, lody, gofry,
- pizzę,
- napoje słodzone i gazowane,
- mięso,
- alkohol.
Warto pamiętać, że…
Głodówki mogą być niebezpieczne. Pełna głodówka nie powinna trwać dłużej niż jeden dzień. W przypadku długotrwałego poszczenia ponad tygodniowego, zwiększa się spalanie aminokwasów, które pochodzą z rozkładu białek krwi i tkanki mięśniowej. Jest ryzyko wystąpienia hipoglikemii, na którą bardzo wrażliwa jest nasza tkanka mózgowa. W trakcie trwania zbyt długiej głodówki traci się część tkanki mięśni, a także istnieje ryzyko zaburzenia pracy tarczycy, układu krążenia i nagłych spadków ciśnienia krwi. Niekorzystne w przypadku długotrwającego poszczenia może być niedobór witamin i minerałów, a także zachwiana równowaga elektrolitowa organizmu. Następuje zwolnienie perystaltyki jelit. Zbyt długo trwająco głodówka może stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia.
Konkludując...
Na poszczenie powinni decydować się ludzie zdrowi. W żadnym wypadku nie powinny jej stosować kobiety w ciąży i karmiące, osoby niedożywione, chorzy z cukrzycą, niewydolnością nerek, osoby w podeszłym wieku, dzieci czy młodzież.
A zgodnie ze słowami rzymskiego myśliciela Deciusa Juniusa Juvenalisa: „Bogów prosimy tylko o zdrowy rozsądek w zdrowym ciele” – wszystko powinno odbywać się z głową i zdrowym rozsądkiem.
Celem poszczenia i ograniczania pewnych grup produktów nie powinna być utrata zbędnych kilogramów. Ponieważ nie jest to skuteczna metoda i nie daje trwałej oraz właściwej redukcji wagi. Drastyczne obniżenie dostarczanych kalorii w diecie jest najmniej skuteczną metodą w odchudzaniu. Organizm do którego nie dostarczamy energii z pożywienia, spowalnia procesy metaboliczne i zaczyna magazynować energię w postaci tkanki tłuszczowej.
Odpowiednio zaplanowany post powinien oczyszczać organizm z toksyn, powodować odnowę biologiczną i regenerację, a przy tym wszystkim skutkować poprawą samopoczucia. Post nie musi być wyłącznie związany z brakiem przyjmowania pokarmu. Powinien on raczej ograniczać przyjmowanie niektórych produktów przez określony czas.
Jednak to nasz codzienny, racjonalny styl życia, dieta, brak używek, codzienny wysiłek fizyczny (nawet spacer!) powinien stanowić o naszym zdrowiu. Bez konieczności pytania: pościć restrykcyjnie czy też nie.
Katarzyna Gryga
Dietetyk, promotor zdrowego i ekologicznego stylu życia. Prowadzi infolinię Akuna.
