Homocysteina jest aminokwasem egzogennym, który powstaje w wyniku przemian metioniny. Podwyższone stężenie homocysteiny we krwi jest bardzo niebezpieczne dla organizmu człowieka. Prowadzi m.in. do takich zaburzeń jak: udar mózgu, padaczka, choroby neurologiczne, miażdżyca i choroby zakrzepowo-zatorowe, zaburzenia tarczycy, aż po choroby nowotworowe.
Jest to jeden z ważnych wskaźników oceny zdrowia, którego profilaktycznie badać powinno się raz w roku.
Homocysteina powstaje w organizmie w procesie metylacji innego aminokwasu - metioniny (przeniesienia grupy metylowej z metioniny). Cykl metioninowy sprzęgnięty jest z ściśle cyklem kwasu foliowego (wit. B9), wytwarzającym inne źródło grup metylowych - tetrahydrofolian metylu, będący aktywną formą kwasu foliowego. Oba cykle uczestniczą w przemianach wspomnianych aminokwasów homocysteiny i metioniny, a także seryny, glicyny oraz histydyny.
Metioniny najwięcej można znaleźć w białkach zwierzęcych, czyli w mięsie, owocach morza, białku jaj. Także duże jej ilości występują w ziarnie słonecznika, fasoli, grochu i dyni. Stąd wzrost spożycia białek powoduje wzrost metioniny. Oczywiście homocysteiny też jest więcej.
Jednak problemu nie stanowią wyżej wymienione składniki żywności. Aby nie doprowadzić do podwyższenia stężenia homocysteiny należy zadbać o prawidłowy poziom witamin: B2, B6, B12, kwasu foliowego, magnezu oraz cynku.
Jakie powinno być właściwe stężenie homocysteiny we krwi?
Oczywiście jak w każdych zakresach, co do normy zdania sią podzielone. Według badań na dużych próbach populacji można wywnioskować, że wartość homocysteiny powyżej 9mmol/l może powodować powstawanie złogów miażdżycowych. Dlatego zaleca się, aby poziom homocysteiny był w granicach od 6 do 8 mmol/l.
Czynniki wpływające na podwyższony stężenie homocysteiny we krwi:
- brak witamin z grupy B
- brak mikroelementów
- za słabo zakwaszony żołądek
- zbyt dużo białka w diecie
- zła praca nerek (spadek funkcji nerek powoduje podwyższone stężenia homocysteiny i cysteiny)
- problemy z tarczycą
- łuszczyca
- niektóre leki usuwające witaminy z grupy B
- palenie papierosów
- nadmierne spożywanie alkoholu
- otyłość
- stres
- zbyt mała aktywność fizyczna
- zaburzona metylacja
Badanie stężenia homocysteiny powinno stać się praktyką osób, które świadomie dbają o zdrowie swoje i najbliższych.
W przypadku utrzymania odpowiedniego stężenia homocysteiny we krwi warto pamiętać szczególnie o trzech witaminach B6, B12 oraz o kwasie foliowym.
Katarzyna Gryga
Dietetyk, promotor zdrowego i ekologicznego stylu życia. Prowadzi infolinię Akuna