Działanie selenu i cynku uzupełnia się i jest od siebie zależne. Zarówno niedobór selenu lub cynku może hamować odpowiednie działanie tego drugiego. Oczywiście nadmiar tych składników także może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie. Dlatego warto wybierać i stosować produkty, które mają odpowiednio zbilansowany skład obu tych składników.
Selen
Selen zaliczany do grupy tzw. mikroelementów, czyli substancji, których śladowe ilości są niezbędne do prawidłowej pracy organizmu. Mimo małej zawartości w skorupie ziemskiej, jest on szeroko rozpowszechniony w przyrodzie, wchodzi w skład wielu rodzajów skał, minerałów i gleb oraz występuje w materiale pochodzenia wulkanicznego i księżycowego.
W całym organizmie mamy go łącznie ok. 10-15 mg. Jest to jedyny pierwiastek zapisywany w kodzie genetycznym. Wchodzi on w skład ponad 20 enzymów, uczestniczących przede wszystkim w przemianach oksydacyjnych, dzięki temu chroni nasz organizm przed działaniem wolnych rodników, które mogą być jedną z przyczyn powstawania nowotworów, poprzez wspólne działanie z witaminą E opóźnia starzenie komórek i tkanek oraz pomaga w utrzymaniu ich elastyczności.
Selen jest niezbędnym składnikiem organizmów zwierzęcych, a największe jego ilości znajdują się w wątrobie, nerkach i trzustce.
Selen we krwi bierze udział w procesach metabolicznych na poziomie komórkowym – jako antyutleniacz chroni błony komórkowe, serce i czerwone krwinki przed szkodliwym wpływem wolnych rodników. Dzięki temu zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworów, chorób serca i naczyń krwionośnych.
Selen jest bardzo ważny dla funkcjonowania systemu odpornościowego, a także odgrywa istotną rolę w przekazywaniu impulsów nerwowych w ośrodkowych układzie nerwowym. Podobnie jak cynk wspiera prawidłowy wzrost oraz zdolność rozrodczą i sprawność seksualną mężczyzn. Istotny jest dla funkcjonowania tarczycy, pomaga w walce z depresją, przemęczeniem i nadmierną nerwowością.
Funkcje selenu
- immunomodulacyjna – utrzymuje właściwą odporność organizmu,
- antyoksydacyjna
- bierze udział w procesach niwelowania reaktywnych form tlenu (czyli wolnych rodników),
- chroni DNA przed oksydacyjnymi uszkodzeniami powodowanymi przez kancerogeny i mutageny. - przeciwnowotworowa – hamuje proliferację (namnażanie) komórek,
- bierze udział w metabolizmie hormonów tarczycy - reguluje stężenie tyroksyny (hormonu produkowanego przez tarczycę),
- wpływa na metabolizm testosteronu i fizjologię jąder,
- niezbędny do prawidłowego rozwoju płodu,
- bierze udział w detoksykacji organizmu z metali ciężkich.
Tarczyca jest jednym z organów, gdzie koncentracja selenu jest największa, a wynika to z faktu, że jest to pierwiastek wchodzący w skład centrum aktywnego wielu enzymów-selenoprotein, biorących udział w metabolizmie hormonów tarczycy.
Prawidłowe działanie selenu zachodzi jedynie wtedy, gdy jest zapewniona odpowiednia podaż jodu, gdyż te dwa pierwiastki wzajemnie modyfikują swoją aktywność i mają wpływ na czynność tarczycy.
Niedobór zarówno selenu, jak i jodu może powodować istotne zmiany morfologiczne tkanki tarczycowej.
Zawartość tego mikroelementu w produktach spożywczych jest bardzo różna i zależy od jego zawartości w glebie i w wodzie w różnych częściach świata. Aż 80% obszaru Polski to tereny (gleby) niedoborowe w selen. Najwyższe poziomy selenu występują w województwach: zapochodniopomorskim (2,3-4,2 mg/kg), świętokrzyskim, śląskim, podkarpackim. Najniższe (0,06-0,4 mg/kg) w regionie kujawskim, lubelskim, dolnośląskim, warmińsko- mazurskim czy podlaskim.
Źródła: brązowy ryż, orzechy brazylijskie, brokuły i biała kapusta, szparagi, drób, morskie ryby, owoce morza (krewetki), algi, czosnek i cebula, drożdże, nasiona słonecznika, jaja.
Objawy niedoboru: bladość, dolegliwości mięśniowe i stawowe, łamliwe paznokcie, oznaki starzenia się, podatność na zakażenia, zaburzenia czynności serca, zaburzenia widzenia, a także częste przeziębienia.
Dzienne zapotrzebowanie: dla dorosłego człowieka wynosi od 50 – 200 µg.
Cynk
Cynk, podobnie jak selen spełnia szereg podstawowych funkcji w organizmie. Jest to jeden z niezbędnych mikroelementów, który wyizolowany został jako czysty metal w 1746 r. w Niemczech przez Andreasa Marggrafa. Jego istotną rolę dla przebiegu procesów fizjologicznych oraz jego wpływ na występowanie wielu chorób wykazano w XX wieku.
Jest składnikiem aż ponad 400 enzymów, w tym enzymów np. polimerazy DNA i RNA (lub ich aktywatorem), wpływa na syntezę białek, hormonów i krwinek czerwonych, a także zapewnia prawidłowe funkcjonowanie skóry i błon śluzowych.
Cynk jest niezbędny w czasie rozwoju narządów rodnych i w przypadku wystąpienia chorób prostaty. Zapobiega trądzikowi skóry, wzmacnia system odpornościowy, przyspiesza gojenie ran.
Obecność cynku w organizmie posiada właściwości ochronne dla wątroby i antyoksydacyjne. Cynk wykazuje działanie odtruwające – jest antagonistą dla kadmu i ołowiu. Cynk pełni również istotną funkcję w prawidłowym funkcjonowaniu trzustki. Jony tego metalu uczestniczą w syntezie, regulacji wydzielania i przekazywania sygnałów o obecności insuliny oraz biorą udział w wydzielaniu glukagonu. Zarówno jego nadmiar, jak i niedobór w organizmie prowadzi do obniżenia wydzielania enzymów trawiennych przez trzustkę.
Największą zawartością cynku charakteryzuje się mózg. Niedobór cynku zaburza przewodnictwo nerwowe i powoduje zmiany zachowań neuropsychicznych, a w życiu płodowym może być to jedna z przyczyn wad układu nerwowego.
Cynk bierze udział w utrzymaniu równowagi innych pierwiastków tj. mangan, magnez, selen i miedź.
Funkcje cynku
- ważny składnik lub aktywator enzymów trawiennych,
- bierze udział w metabolizmie kwasów nukleinowych, białek, węglowodanów i lipidów,
- spełnia istotną rolę w funkcjonowaniu układu oddechowego, rozrodczego i immunologicznego,
- wykazuje działanie odtruwające na metale ciężkie tj. kadm i ołów,
- korzystnie wpływa na przyśpieszenie gojenia się ran,
- jest odpowiedzialny za replikę i transkrypcję materiału genetycznego (niedobór Zn prowadzi m.in. do zahamowania podziału dojrzewania i funkcjonowania komórek, zahamowania płodu i niedorozwoju mózgu).
Źródła: drożdże, jajka, ryby, mięso, wątroba, grzyby, groch, fasola, algi, mniszek lekarski, owoce morza, koper, pokrzywa, szałwia, chmiel.
Objawy niedoboru: kurza ślepota, brak apetytu, brak popędu płciowego, choroby skóry, drżenie kończyn, łamliwe paznokcie, łamliwe i wypadające włosy, rozstępy w skórze, stany depresyjne, wydłużony czas gojenia się ran, zaburzenia miesiączkowania, uczucie znużenia, a także podatność na zakażenia.
Dzienne zapotrzebowanie: dla dorosłego człowieka wynosi średnio od 15 do 30 mg.
Kompleksowo i bezpiecznie
Aby prawidłowo analizować pierwiastki i stosować je w suplementacji niezbędna jest wiedza tzw. reakcji antagonistyczno- synergistycznych pomiędzy poszczególnymi pierwiastkami. Brak tej wiedzy często przyczynia się do tego, że osoby, które chcą sobie pomóc, niestety sobie szkodzą. Selen i cynk wykazują wobec siebie działanie antagonistyczne. Jednak nie można odczytywać tego tylko tak, że jeden drugi pierwiastek eliminuje. To jest w tym przypadku błędne założenie. Kojarzenie antagonizmu jako wyłącznie zjawiska wypierania zdecydowanie częściej dotyczy usuwania metali ciężkich z organizmu.
W przypadku selenu i cynku chodzi o zachowanie właściwych relacji między nimi, co jest w wielu przypadkach o wiele istotniejsze od ich prawidłowego stężenia.
Dla osób, które chcą wspomóc swoją odporność w sposób kompleksowy i bezpieczny dobrym wyborem będzie Aku4complex. Jest to produkt, który zawiera odpowiednią ilość oraz proporcję witamin i minerałów. Istotna jest synergia składników, które się uzupełniają, a nie przeciwdziałają sobie. Połączenie witaminy C, cynku i selenu z żurawiną i granatem sprawia, że otrzymujemy bezpieczny i skuteczny produkt, wspierający układ odpornościowy, profilaktykę w chorobach nowotworowych, dbający o tarczycę, układ rozrodczy i moczowy, a także o prawidłowy stan włosów, paznokci i skóry.
